Geschiedenis

 

De Diaconie vervult al sinds 1572 een belangrijke rol in Amsterdam. Ze is ontstaan uit de Hervormde kerk van Amsterdam (nu de Protestantse Kerk) en was in feite verantwoordelijk voor het ‘maatschappelijk werk’. De Diaconie regelde bijvoorbeeld de zorg voor armen, wezen en ouderen en weduwen. Vóór de zestiende eeuw was de ‘armenzorg’ namelijk meer een aangelegenheid van individuele christenen en kloosterorden dan van de kerk als christelijke gemeenschap. 

 

Gaandeweg werd er steeds meer nagedacht over de manier waarop de kerk aanwezig moest zijn in de samenleving. De straten waren toentertijd bezaaid waren met bedelende mensen. De Protestantse Kerk vond, en vindt het vanuit religieus oogpunt belangrijk om hulp te bieden. Zonder aandacht voor de armen was er volgens hen geen sprake van godsdienstoefening.  

 

Het kerkelijk ‘ambt’ van Diaken (wat Grieks is voor ‘dienaar’) werd in de zestiende eeuw steeds belangrijker. Er waren destijds twee soorten diakenen. De ene groep droeg zorg voor de zieken, gevangenen en vreemdelingen. Zij moesten ‘troost bieden’. De andere groep hield zich bezig met het verzamelen, besteden en beheren van geld. Want geld was niet geheel onbelangrijk. De kerk bouwde namelijk tientallen grote panden verspreid door de stad. Deze werden gefinancierd door sommige bekende rijke regentenfamilies zoals de familie Corver. Om deze reden heet ons hoofdkantoor ook het ‘Corvershof. Deze gebouwen werden aangewend als verzorgingshuis, weeshuis of ziekenhuis voor mensen die verstoken waren van geld - en dus hulp. In feite was de Diaconie toentertijd dus dé maatschappelijke organisatie.   

 

In het jaar 1800 kwam er een ‘armenwet’ waarin de armenzorg tot een publieke dienst is  gemaakt. De opstellers vonden het een vervelend idee dat de héle zorg in handen is van de kerk. Het idee kwam niet van de grond en de kerk behoudt nog een lange tijd haar positie achter het roer. Pas in 1963 nam de overheid het stokje officieel over met de invoering van de Algemene Bijstandswet.  Op dat moment begon een nieuw hoofdstuk voor één van de grootste diaconieën van ons land.  

De aanwezigheid van de Diaconie is onverminderd. Met name in de grote steden zoals Amsterdam bekleedt ze een belangrijke rol in het maatschappelijk domein. De tientallen grote panden staan er namelijk nog steeds, ze hebben alleen een andere functie gekregen. De Diaconie zet haar historische vastgoed nu in als maatschappelijke ontmoetingsplek, community hub voor sociale ondernemers of als leefgemeenschap.